24 KASIM ÖĞETMENLER
24 Kasım 1928 yılı Millet Mektepleri’ nin kuruluşu ve Başöğretmenliğin kabul edilmesin nedeniyle, 1982 yılından beri Öğretmenler Günü olarak kabul edilmiş ve her yıl 24 Kasım Öğretmenler Günü olarak kutlanmaktadır.
“Dünyanın her tarafında öğretmenler insan topluluğun en özverili ve saygıdeğer unsurlarıdır. Muallimden ve mürebbiden yoksun toplumlar, henüz millet olamamışlardır. Onlar sadece birer topluluktur.” Diyen Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK, öğretmenlerle ancak bir millet olunacağını belirtmiş ve bu alanda çok çaba sarf etmiştir.
Öğretmenlerin saygın mesleği belki de dünyada en çok itibarlı olduğu dönem Cumhuriyetin ilk yılları olmuştur diyebilirim. İstiklal Savaşımızın ilk dönemlerinde, yoğun çatışmaların yaşandığı buhranlı dönemlerde bile eğitim şurası düzenlenmiş, eğitimciye, öğretmene büyük önem verilmiştir. Milletvekillerin maaşı tartışılırken, “Paşam vekillerin maaşı ne kadar olsun.” Sorusuna Atatürk,; “Öğretmenin maaşını geçmesin.” Demiştir. Bugün bir vekilin maaşı, bir öğretmenin maaşını altı katı. Bu durumdaki maddi ve manevi yönden büyük sıkıntılar çeken bir öğretmen, “Öğretmenler; cumhuriyet sizden fikri hür, irfanı hür, vicdanı hür nesiller ister.” Diyen Büyük Önder’ in, hedeflediği misyona nasıl ulaşabilir ki?...
Demem o ki, ATATÜRK, öğretmenlere maddi ve manevi yönden çok büyük saygı göstermiş, onların kaliteli ve bilgili yetişmesinde, adam gibi yaşayabileceği bir maaş almasında her türlü tedbiri almaktan çekinmemiştir.
Vaktiyle Kastamonu valisi, önünde ayağa kalkmayan bir öğretmeni cezalandırmış, iş mahkemeye intikal etmiş, öğretmenin haklılığı vali beyi bira rahatsız etmiş olacak ki, iş uzamış ve olay Atatürk’e kadar intikal etmiştir. Atatürk; “ Vali Bey’i görevden alınız, bizim birçok işimiz varken uğraştığımız şeye bakın.” Diyerek öğretmenden yana tavır almıştır.
“Diyanet İşleri eski başkanı Sayın Ali BARDAKOĞLU; “ Biz din adamları olarak bir tek Mustafa Kemal ATATÜRK’ ten saygı gördük.” Diye bir beyanatta bulunmuştu. Bu söze yürekten katılıyor ve bir hakikat olduğuna inanıyorum. Öğretmenlerin de Büyük Önder’den din adamları kadar büyük bir saygı gördüğüne de katılmamak mümkün değil. Günümüzde ise TEOG sınavları öğretmenler günü yapılarak öğretmenlere ne kadar önem verildiğini görüyoruz!?…
Birçok düşünür, bilim adamı ve filozof, öğretmenler için çok önemli şeyleri söyledikleri bir gerçektir… Ancak hiç biri Atatürk kadar öğretmenler için güzel sözler söyleyememişlerdir. Sadece Hz. Ali hariç. Ben bunlardan bir kısmını derleyip tüm eğitimcilerle paylaşmak istiyorum.
Hz. Ali; “Öğretmenlik Tanrı’nın sanatıdır.” Demiştir. Sokrates; ”Öğretmenlik her şeydir ama her şeydir. Fakat hiçbir şeydir de…”
Kerschensteiner,’e göre, “...öğretmenlik, doğuştan getirilen yetenek ve eğilimlere büyük ölçüde dayanan bir meslektir. Öğretmen olabilmek için her şeyden önce Tanrının insana bazı yetenekler vermiş olması gereklidir. Bunlar: 1- Gerçek öğretmen saf bir çocuk ruhu taşır, gençlerden kopamaz. 2- Gerçek öğretmen, kendini çocuğun yerine koyabilir ve çocuğa karşı davranışlarında uyanık ve incelik gösterir. 3- Gerçek öğretmen, çocukları gözleyip onları bütünlükleri içinde kavrayabilir ve onların kişiliklerini anlayabilir. 4- Gerçek öğretmen, kendi iradesine sahip ve karakter sahibidir. 5- Gerçek öğretmen, neşeli ve iç huzura sahiptir” (Akyüz, 1983, 43-44).
Alain ise, “öğretmenle bahçıvanın yaptığı iş arasında benzerlik kurarak şöyle der: “Bahçıvan bir bahçe yapmak isteyince deli otları, yabanî erikleri, kıvrım kıvrım gürizleri söküp atmakla işe başlar; kuşları uzaklaştırır, toprağı alt üst eder, kökleri bulup söker, ateşe atar. Sonra yolar ve bitkiler için bölgeler çizer, lahana, enginar, gül fidanları diker. O zaman tırmığına gururla dayanıp “işte güzel bir bahçe” der.“ Eğitimci böyle bir bahçıvandır. Kafaların bahçıvanlığı daha çok ihtiyat ister. Toprağın ürünlerini korumak, budamak, aşılamak gerekir. Söküp atmak değil (Akyüz, 1983, 43-44)
Eğitimcinin insanları sevmesi yeterli değildir, insan üstünlüklerini de doğru olarak anlamasını ideal edinmelidir. (Russel, 1996. 41) İdealist bir öğretmenin asıl işlevi de gençlerin akıl gelişimlerine yardımcı olmaktır İdealsiz öğretmen ise en yetenekli öğrencilerini geri zekâlı yapar. (Büyükdüvenci, 2000, 140).
İdeal sahibi öğretmen öğrencilerini yetiştirirken yönünü eğitim teorisinden, yöntemini sürekli araştırmalardan almak zorundadır. Çünkü öğretmen, araştırma sonuçlarına dayanılarak geliştirilen eğitim politika ve teorisini uygulamaya koyan, uygulama sonuçları ile bir teoriyi etkileyen, eğitimde uzmanlık çalışmalarından ve araştırmalarından yararlanan, fakat aynı zamanda bu çalışmalara katkı sağlayan en önemli kişidir (Küçükahmet, 1976, 3).
Baltacıoğlu yetersiz öğretmenlere ve eğitim sistemine ağır eleştiriler getirdiği ve çözüm yolları önerdiği “Talim ve Terbiyede İnkılap” adlı eserinde; “Öğretmenin dersini en verimli hale nasıl getirmesi gerektiğini ve dersin özelliklerini; yalnız hafızayı birtakım bilgilerle dolduran, yalnız hayal gücünü şişiren, bütün kuvvetleri hareketsiz bırakan bir ders; eğitim açısından yetersiz bir derstir. Bir ders hem bilgi veriyor, hem de bu bilgiyi verirken, eli, gözü, dikkati, muhakemeyi eğitiyor, duyguları geliştiriyor, iradeyi harekete geçiriyor, girişimciliğe, azim ve dayanıklılığa alıştırıyorsa o ders eğitim açısından yararlı bir derstir” şeklinde açıklamaktadır. (Baltacıoğlu, 1995, 24)
Saygılarımla tüm öğretmenlerin gününü kutluyor, onların daha iyi şartlarda görev yapacakları gelecek günler dilerken, şehit olmuş tüm öğretmen ve eğitimcilere Allah’tan rahmet diliyorum. Zeynel Abidin BAŞARAN Eğitimci Yazar
Kaynakça:
AKYÜZ, Yahya (1978). Türkiye'de Öğretmenlerin Toplumsal Değişmeye Etkileri , Doğan Basımevi, Ankara.
____ (1983). “ Çağdaş Eğitimi Kuranlar ”, Çağdaş Eğitim Düşünürleri Ders Notları, A. Ü Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara.
____ (1990). “ Darülmuallimin'in İlk Nizamnamesi (1851) Önemi ve Ahmet Cevdet Paşa ”, Millî Eğitim Dergisi , Sayı.95, Ankara.
____ (2000). Başlangıçtan 2001'e Türk Eğitim Tarihi , Alfa Yayınları, İstanbul.
BALTACIOĞLU, İ. Hakkı (1995). Talim ve Terbiyede İnkılap , Millî Eğitim Basımevi, Ankara.
BERKES, Niyazi (1997). 200 Yıldır neden Bocalıyoruz, Cumhuriyet Yayınları, İstanbul.
BÜYÜKDÜVENCİ, Sabri (2000). Felsefece Eğitişim , A Yayınevi, Ankara.
BÜYÜKKARAGÖZ, Şavaş Vd. (1998). Öğretmenlik Mesleğine Giriş , Mikro Yayınları, Konya.
BİLEN, MÜRÜVVET (2000). “ Eğitimden Yoksun Kılınmış Duygular ”, Eğitim Araştırmaları Dergisi , Ankara.
DOĞAN, İsmail (1997). Değişen Türkiye'de Bilim ve Kültür , İmaj Yayınları, Ankara.
____ (2000). Sivil Toplum , Sistem Yayıncılık, İstanbul.
____ (1998). İletişim ve Yabancılaşma , Sistem Yayıncılık, İstanbul.
ERCAN, Ahmet Rahmi (1999). Öğrenmeyi Etkinleştiren Başarıyı Yükselten Öğretmen Davranışları ”, Ankara.
ERDOĞAN, İrfan (1995). Çağdaş Eğitim Sistemleri , Sistem Yayıncılı,İstanbul.
FINDIKÇI, İ. (1997). “ Yine Öğretmenler Yeni Öğretmenler ”, Yaşadıkça Eğitim Dergisi içinde,
FROMM, Erıch (2001). İtaatsizlik Üzerine , Çeviren Ayşe Sayın, Kariyer Yayıncılık, İstanbul.
GÜNGÖR, Erol (1982). Dünden Bugüne Tarih-Kültür-Milliyetçilik , Mayas Yay., Ankara.
HACIEMİNOĞLU, Necmettin (1977). Milliyetçi Eğitim Sistemi , Töre-Devlet Yayınevi Ankara.
KÜÇÜKAHMET, Leyla (1976). Öğretmen Yetiştiren Öğretmenlerin Tutumları . A. Ün. Eğitim Fak Yay. Ankara.
ÖNER, Necati (1990). “ Öğretim ve Eğitime Bir Bakış ”, Eğitim Bilimleri Birinci Ulusal Kongresi 24-28 Eylül 1990. Bildiriler I, II, Ankara.
ÖZDEN, Yüksel (1998). Eğitinde Dönüşü , Pegem Yayınları, Ankara.
RUSSEL, B. (1996). Eğitim Üzerine , Çeviren. Nail Bezel, Say Yayınları, İstanbul.
SEZGİN, Osman (1991). Üçüncü Neslin Eğitimi , Diyanet Vakfı Yay., Ankara.
SPRİNG, Joel (1997). Özgür Eğitim , Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
ŞİMŞEK, Hasan (1997). 21. yüzyılın Eşiğinde Paradiğmalar Şavaşı, Kaostaki Türkiye , Sistem Yayıncılık, İstanbul.
TÜRKOĞLU, Adil (1996). 99 Soruda Eğitim Bilimine Giriş , Memleket Gazetecilik ve Matbaacılık, İzmir.
VARIŞ, Fatma (1985). Eğitim Bilimine Giriş , A.Ü. Eğt. Bil. Fak. Yay., Ankara.
____ (1973). “ Eğitimde Program Araştırmaları ”, A. Ün. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi İçinde, Ankara.
YALÇIN, Alemdar (1997). Anadolu Ezgisi Deneme
