Ülkeler mi feth edelim, gönülleri mi. Beton ve demir yığınlarıyla saraylar maraylar mı yapalım; yoksa Gönül Kâbe’sinin saraylarını mı inşa edelim. İtibarı, saygı ve sevgiyi; zenginlik, güç ve şatafatta mı bulalım, yoksa ilim irfan sahibi münevver insanların kişiliklerinde mi? Ne diyor Koca Yunus; “Ben gelmedim kavga için, Benim işim sevgi için, Gönüller yapmaya geldim.”
Kişi odur ki, evvelâ kendisini, sonra da toplumunu bilmesi ve faydalı işlerle insanların mutluluğunu sağlayarak, onların teşekkür -şükran razılığını almasıdır. Mutluluğun anahtarı tek başına bir kişinin elinde değildir; mutluluğun anahtarı hepimizin elindedir, d,ilindedir. Yaptığı hayır işlerindedir. Mutluluk, gönül kâbemizin tahtındaki sevginin kendisidir. Sevgiyi esas almak, sevgiyi gönülden dile dökmek ve insanlığa barış ve huzuru telkin etmektir.
Yaratılışın sebebi insan ve sevgidir. Hani biz “Önce İnsan” deriz yâ” Yüce Mevla bir beden yaratmadan önce; sevmesini öğretti her şeyden önce!” diyen Ömer Hayyam, bence çok isabetli bir noktayı işaret etmiştir. Sevgi ve insan… Ömer Hayyam yine bir şiirinde de;
“Bir yürek ki yanmaz, yürek denir mi ona?
Sevmek haram yüreğinde ateş olmayana.
Bir gününü sevgisiz geçirdinse, yazık!
En boş geçen günün o gündür, inan bana.” Belki sevgi insandan önce vardı. Kim bilir…? Her neyse, hangisi daha önce yaratılmış olursa olsun, kesinlikle ikisinden de vazgeçemeyiz. Çünkü insan, insan ile hikmetlerin, ilmin irfanın, mutluluğun ve yaratılışının farkına varır ve yine insan, bütün bu ûlvi duyguları paylaşmak için yine insana muhtaçtır. Bunun içinde insan sevgi ile büyür ve sevgi ile yaşar. “Ey insan, bil ki sevgi makamı çok yüce bir makamdır ve yine bil ki, sevgi yaratılış sebebimizdir.” Muhyiddin Arab-i
Yunus, daha anlamlı bir şekilde insanın kendisini bilmesinin önemi şu dörtlüğü ile açıklamak istemiştir. “ İlim ilim bilmektir, İlim kendin bilmektir, Sen kendini bilmezsen, Bu nice okumaktır.” Diyerek, kendimizi keşfetmeyi istemiştir. Eğitim de kişinin kendisini keşfetmesi değil midir zaten?... Yunus, muhakkak ki, kendimiz bilmek, nefsimiz tanımak konusunda bize uygun bir üslupla seslenmiş, hatta uyarmıştır. Bu konuda Yunus, daha da manidar bir dörtlükle bizleri bir kez daha uyarır;
“Okumaktan murat ne
Kişi Hak'kı bilmektir
Çün okudun bilmezsin
Ha bir kuru ekmektir.” Büyük veli, Hacı Bektaş-ı Veli; ”Okunacak en büyük kitap insandır.” Demiştir. Mevlana’nın da; “İnsan denen kitabı okumadıysan eğer, diğer kitapları okumana lüzum yok.” Diyerek şu dizeleri de insanlığın düşünce iklimine serpiştirmiştir.
Saygılarımla.
